Pieniądze, wciąż tematem tabu

Pytania o wynagrodzenia, nagrody pracownicze, podatki, wielkość obrotów firm powodują, że osoba pytana czuję się niekomfortowo. Dlaczego, mimo, że z życia społecznego Polaków zniknęło już wiele tematów tabu, wciąż nam jest trudno mówić o pieniądzach? Nieco 40 % dorosłych nie ma pojęcia, ile zarabia ich żona lub mąż.

Wciąż u nas hołduje stara zasada, iż o pieniądzach w towarzystwie się nie rozmawia. Co piąty dorosły Polak nie rozmawia z nikim na temat swoich zarobków. Tylko Meksykanie są w temacie pieniędzy mocniej powściągliwi od Polaków. Czesi, Węgrzy, Rumuni oraz Hiszpanie bardziej otwarcie rozmawiają o zarobkach zarówno z rodziną, jak i przyjaciółmi.

Symbol pieniądza

Zacznijmy od tego, co w naukowej psychologii wiemy o emocjonalnych konsekwencjach posiadania pieniędzy lub myślenia o nich? Symbol pieniądza oznacza poczucie siły, efektywność, wpływ na rzeczywistość, jest wyznacznikiem pozycji. Nawet sam kontakt z pieniędzmi powoduje, że rośnie w nas poczucie pewności i oceniamy samych siebie jako bardziej wartościowych.

Prawdopodobnie jest tak, że gdy pytamy o pieniądze, to pytamy o coś znacznie więcej niż tylko wysokość czyjegoś wynagrodzenia. To trochę tak, jakbyśmy testowali, kim w rzeczywistości jest osoba, z którą wchodzimy w interakcję. Jeśli ktoś pyta nas ile zarabiamy, to w pewnym sensie zadaje poważniejsze pytanie w typie: jak bardzo jesteś kompetentny? W jakim stopniu inni ludzie uznają cię za ważnego? Jakie jest twoje poczucie wartości? Czy czujesz się silny? Czy odniosłeś sukces?

Relacje ważniejsze

W pewnych sytuacjach unikamy swobodnego rozmawiania o pieniądzach, ponieważ intuicyjnie pragniemy uniknąć konfliktów w relacjach społecznych. Czujemy, że lepiej postawić mur między światem pieniądza a światem relacji. Godzimy się by pieniądz przeobraził się w temat tabu. Możemy wstydzić się, że brakuje nam pieniędzy ale co ciekawe, wstydliwe może być także to, że jesteśmy od innych bogatsi.

Ile zarabiają Polki ?

Między zarobkami kobiet i mężczyzn w Polsce wciąż można zauważyć dość widoczną różnicę. Jak wskazuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społeczne, kobiety w Polsce zarabiają średnio od 7 do 18,5% mniej niż mężczyźni, co daje średnio o 700 zł brutto niższe zarobki miesięcznie.

Luka płacowa w Polsce jest tematem złożonym i powinno się ją rozpatrywać, biorąc pod uwagę co najmniej kilka aspektów. Obok niedopuszczalnych przypadków dyskryminacji płacowej, które na szczęście zdarzają się coraz rzadziej, mamy też szereg innych czynników. Jednym z najważniejszych jest wybór ścieżki zawodowej. Okazuje się, że kobiety rzadziej decydują się na kształcenie w obszarach humanistycznych, w których płaca zdecydowanie odbiega od średniej (np. IT). Panie częściej też pracują w niepełnym wymiarze godzin. Badania wskazują też, że kobiety cechują się przeciętnie niższą skłonnością do podejmowania ryzyka i mniejszym zamiłowaniem do negocjacji, co ogranicza potencjał do osiągnięcia wyższych stawek i zajęcia lepiej płatnych stanowisk. Kobiety decydują się na awans na szczeblu menadżerskim tylko wtedy gdy posiadają 8 na 10 kompetencji menadżerskich. Ciekawostką jest, że mężczyźni godzą się na awans gdy umieją tylko 3 kompetencje menadżerskie na 10.

Do boju kobiety !
Jednym z istotnych czynników wpływających na lukę płacową jest fakt, że kobiety często przerywają karierę, aby zająć się opieką nad dzieckiem w trakcie urlopu macierzyńskiego, czy rodzicielskiego. Nawet chwilowa utrata kontaktu z rynkiem pracy przekłada się na dalszą karierę. Jeden rok siedzenia w domu to tak jakbyśmy cofnęły się o 2 lata w rozwoju zawodowym.

„Dość niski odsetek kobiet studiujących na politechnikach, to w jakimś stopniu efekt działania stereotypów, które odciskają się na wychowaniu. Zwyczajowo uważało się, że dziewczynki są lepsze w obszarach miękkich, a chłopcy w technicznych i takich też umiejętności oczekiwało się od obu płci. Jednak wydaje się, że sam rynek pracy powoli wymusza zmianę tego schematycznego myślenia. Silne zapotrzebowanie na określonych specjalistów sprawia, że coraz więcej pań podejmuje nowe wyzwanie i rozpoczyna karierę w specjalizacjach dotychczas bardziej popularnych wśród panów, takich jak chociażby IT.” Twierdzi, Maciej Bąk, ekspert ds. raportów wynagrodzeń w Pracuj.pl